« Արարողակարգ » եզրույթի ստուգաբանությունը «Արարողակարգ» եզրույթի միջազգայնորեն ընդունված և լայնորեն կիրառվող «պրոտոկոլ» տարբերակը հունական ծագումնաբանություն ունի: Հին հունարենում պրոտոկո՛կոլլոն բառացի նշանակում էր ձեռագրի առաջին սոսնձված էջ՝ «պրոտոս»՝ առաջին+ «կո՛լլա»՝ սոսինձ: Որպեսզի ձեռագրերը, գրագրությունները տեղափոխման ընթացքում չվնասվեին, դրանց առաջին էջի վրա փակցվում էր հավելյալ պաշտպանիչ էջ, որը վավերացվում էր լիազոր անձի կողմից: Ի սկզբանե Հին Հունաստանում եզրույթը հիմնականում նկարագրում էր պաշտոնական գրագրությանն առնչվող դեպքերը, սակայն հետագայում այն կամաց-կամաց ավելի ընդլայնեց իր կիրառությունը և սկսեց գործածվել ինչ-որ բանի ընդունված կարգ, ձև նշանակությամբ: Միջնադարյան լատիներենով նշանակում էր նախագիծ կամ փաստաթղթի, գրքի առաջին էջ: Միջին շրջանի ֆրանսերենում՝ արդեն փաստաթուղթ, գրանցում իմաստով: Հետագայում՝ պաշտոնական գրանցում, դիվանագիտական փաստաթուղթ, իսկ է՛լ ավելի ուշ շրջանում՝ ֆրանսերեն «protocole» հնչյունափոխված տարբերակը սկսեց ձեռք բերել «դիվանագիտական վարվելակերպի