Հայ ժողովուրդը, լինելով ավանդապաշտ և սեփական սովորույթները հարգող, կարելի է ասել՝ խիստ «արարողակարգային» է: Անգամ առօրեական, ոչ պաշտոնական հարաբերություններում մենք պահում ենք արարողակարգային սովորույթները և խստորեն հետևում դրանց կանոններին՝ թեկուզև ոչ միշտ ուշադրություն դարձնելով, որ այդ ամենն ուղիղ կապ ունի արարողակարգի հետ: Հայաստանը, ունենալով հազարամյակների պատմություն, պետականության ձևավորված ավանդույթներ, բնականաբար, ունեցել է նաև հասարակական, քաղաքական կյանքը կարգավորող, միջպետական հարաբերությունները համակարգող արարողակարգային նորմեր և ավանդույթներ: Բազմաթիվ են դրա մասին վկայությունները հայ պատմիչների աշխատություններում: Հայկական թագավորությունները, անկախ գոյության ժամանակահատվածից և բարդ աշխարհաքաղաքական պայմաններից, մշտապես ունեցել և պահպանել են արարողակարգային ուրույն և հստակ կանոններ: Ընդ որում, ինչպես ներարքունական, այնպես էլ արտաքին աշխարհի՝ հարևան երկրների, կայսրությունների հետ հարաբերություններ կառուցելիս: Հայկական թագավորություններն ունեցել են ազգային ավանդույթնե